transNATURALE
Saksońskie zaangażowanie dla Pojezierza Łużyckiego

W Landach Brandenburgia i Saksonia, zaledwie godzinę odległości od Drezna, do roku 2010 i 13000 ha rozwija się do największych w Europie sztucznie tworzone Pojezierze Łużyckie. Przy największym, leżącym w Saksonii akwenie Pojezierza, jeziorze Bärwalder, w dniach 2.-4. września w Uhyst i na terenie starej elektrowni Boberg, odbędzie się Przedtakt do Światło-Dźwięk-Festiwalu transNATURALE. Impreza ta, wspierana przez Unię Europejską, Fundację Kultury Wolnego Landu Saksonii oraz innych sponsorów, powinna od roku 2006 przekształcić się w międzynarodowy festiwal, który w sposób oryginalny powinien rozpowszechnić na stopniu regionalnym, krajowym i międzynarodowym możliwości terenu dawniej bogatego w węgiel brunatny.

Miejscowa inicjatywa ze wsparciem z Drezna
Światło-Dźwięk-Festiwal transNATURALE, powstały z inicjatywy Międzynarodowego Kuratorium Parku Krajobrazowego Jeziora Bärwalder, organizowany jest przez Związek Gmin Boxberg, Klitten i Uhyst przy współpracy z sąsiadującymi powiatami Zgorzelec i Żary, po stronie polskiej.

Obok właśnie realizowanych projektów kulturalno-krajobrazowych, festiwal będzie również wzmacniał publiczne starania o nadanie pojezierzu spójnego kształtu. Światło-Dźwięk-Festiwal wymyślony przez drezdeńską Trans-Media-Akademie Hellerau i realizowany przy wsparciu Powiatu Dolny Śląsk – Górne Łużyce łączy krajobraz jezior i kulisy przemysłowe ze spuścizną historyczną okolicznych miejscowości na bazie najnowszych technologii medialnych. Tegoroczny przedtakt do transNATURALE jest częścią obchodów Dnia Saksonii, który odbędzie się w Weißwasser w dniach 2.-4. września. transNATURALE jest jednocześnie projektem korespondencyjnym w zgłoszeniu miast Görlitz/Zgorzelec jako Europejskiej Stolicy Kultury w roku 2010.

Szczególnie dla ubogiego w kąpieliska Drezna, Jezioro Bärwalder może stać się w przyszłości atrakcyjnym miejscem wypoczynku. Dzięki sloganowi „Drezno nad wodą” odwiedzający, również spoza granic Saksonii, powinni zachwycić się tym terenem i jego zaletami turystycznymi. Tysiącom widzów „Nocy filmowych nad Elbą” w Dreźnie, dzięki transNATURALE-Trailer zaprezentowano już festiwal i region Jeziora Bärwalder. Pod hasłem „Sztuka i Kąpiel – przez cały sezon” Związek Jeziora Bärwalder i drezdeńska Trans-Media-Akademie skupiają się na wyraźnym gospodarczym ożywieniu w następnych latach tego regionu. To porusza też niespotykane formy turystycznego zasiedlenia w kontekście wyjątkowego krajobrazu kulturalnego.

Aktywności przekraczające granice
Przy ścisłej wspólpracy z powiatami Żary i Zgorzelec, jak również z Powiatem Dolny Śląsk – Górne Łużyce, festiwal przyczynia się do utworzenia w przyszłości polsko – niemieckiego Euroregionu wokół Parku Krajobrazowego Jeziora Bärwalder. Dzięki udziałowi artystów i ludności obu krajów w transNATURALE, jak również wspólnym imprezom w Niemczech i Polsce, ma być wspierana przekraczająca granice kulturalna tożsamość regionu Nysy, jako przestrzeni życiowej i kulturalnej.

I tak polski chór „Moderate“ z Żar upiększy otwarcie festiwalu w Zamku Uhyst 2.września. Fotografowie ze Zgorzelca uchwycą swoje spojrzenie na Przedtakt transNATURALE i następnie zaprezentują je w swoim mieście. Dzisiejszy Dom Kultury, zbudowany w XIXw. Jako muzeum, stwarza wspaniałe możliwości dla wystawy „transNATURALE“ w połączeniu z interaktywnymi instalacjami z Laboratorium drezdeńskiej Trans-Media-Akademie Hellerau. Dzięki dalszym wspólnym imprezom w Zgorzelcu i Görlitz, chce transNATURALE, jako projekt korespondencyjny w zgłoszeniu obu miast jako Europejskiej Stolicy Kulturalnej, rozsławić je w Euroregionie.

Symfonia Boxberg – Transformacja-Bach-Metropolis
W sobotę 3.września otworzy transNATURALE bramy jedno z największych w Europie zakładów przemysłowych. Unieruchomiona hala turbin dawnej elektrowni Boxberg stanie się miejscem widowiskowego spotkania pomiędzy przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Zarysy elektrowni, z jej wieżami i kominami z daleka wywiera wrażenie niczym monument cywilizacji przemysłowej. Dwanaście gigantycznych turbin zaspokajało do połowy lat 90-tych prawie 50% zapotrzebowania na energię elektryczną Wschodnich Niemiec. Tylko jedna jedyna, wielkości budynku, turbina „wypociła“ prąd dla całego Drezna. Jest to miejsce, w którym prastare naturalne pokłady energetyczne przekształcały się w energię życiową dla milionów ludzi.

Niezwykłe przestrzenie przeszłości wymagają niespotykanych form spotrzegania! Punkt kulminacyjny Przedtaktu do transNATURALE, dzięki historycznie wyróżniającym się i jednocześnie niesłychanie eksperymentalnym środkom artystycznym, przemieni gigantyczną przestrzeń przemysłową w miejsce spostrzegania czasu i przestrzeni wszystkimi zmysłami. Na powierzchni o wielkości 500 metrów kwadratowych zaprezentowany zostanie legendarny film Fritza Langsa „Metropolis“(1930), na nowo opracowany przez Holgera Gotharta Hermanna. Pełen napięcia skonstruowany „Epos uprzemysłowienia” skonfrontowany zostanie z dwoma zmiennie pojawiającymi się płaszczyznami muzycznymi: orkiestra Wyższej Szkoły Muzycznej w Dreźnie, prowadzona przez Michaela Hurshella (USA), grać będzie wybrane utwory instrumentalne Jana Sebastiana Bacha do scen zbiorowych w filmie Fritza Langa. Jednocześnie, jako kontrapunkt, dźwięki orkiestry zostaną poddane elektronicznej transformacji na żywo, przy czym hala długości 600 metrów będzie, dzięki austriackiemu kompozytorowi i artyście medialnemu Hannesowi Raffasederowi, wykorzystana jako przestrzeń dźwiękowa. Jednocześnie elektronicznie generowana kompozycja stwarza muzyczne tło akcji filmowej o przeznaczeniu prawdziwych i fałszywych proroków w czasach zaostrzonych socjalnych sprzeczności. Gigantyczna, zdominowana przez monstrualne turbiny hala, dzięki specjalnemu oświetleniu stanie się kulisami filmowego eposu. Po koncercie projekcie świetle zilluminują 120-to metrowe chłodnie kominowe.

Noc głosów i cieni w Zamku Uhyst
Na imprezie otwierającej, w sobotę 2.września punktem centralnym festiwalu będzie gmina Uhyst z zamkiem i terenem parkowym. W najbliższych tygodniach, wspólnie z przedsiębiorstwem rekultywacyjnym Łużycką Środkowoniemiecką Administracyjną Spółką Kopalnianą (LMVB), zbudowana zostanie pomiędzy zamkiem i największym sztucznym jeziorem Saksonii, szeroka na 50 metrów oś widokowa. Przez to, ponad Jeziorem Bärwalder powstanie optyczny związek pomiędzy zamkiem barokowym Uhyst i leżącym naprzeciwko terenem elektrowni. Ta jedyna i wyjątkowa w skali światowej korespondencja pomiędzy kulturą barokową, przemysłową i postprzemysłową rozumiana jest przez organizatorów jako wizjonerski ideał dalszego kształtowania krajobrazowo-kulturalnego projektu nad największym sztucznym jeziorem Saksonii

Dokładnie temu dialogowi pomiędzy czasami i przestrzeniami, w trakcie otwarcia festiwalu poświęcona będzie też „Noc głosów i cieni“. Tak też zabrzmią głosy chórów „Budisin“ (Bautzen/D), „Moderate“ (Żary/PL) i „ROSEX“ (Liberec/CZ) nie tylko ponad granicami państw, ale również ponad kulturą śpiewu, od muzyki średniowiecznej po współczesną. Śpiew chórów przerywany będzie przez interaktywne performance tańca w wykonaniu australijskiej choreograf i tancerki Emily Fernandez. Jej ruchy przetwarza w obrazy w różnych płaszczyznach czasowych, artysta medialny o międzynarodowej sławie Frieder Weiß, tak, że tancerka, w sali balowej zamku, jednocześnie wspóldziała ze swoim cieniem z przeszłości. Około godz.23. audiowizualnym party „W welonie nocy“ drezdeński projekt „microscope session“ zakończy imprezę otwierającą transNATURALE.

Od przejściowego parku dźwięków do międzynarodowej instalacji dźwiekowej
Bezpośrednio po imprezie otwierającej, nieopodal zamku, w iluminowanym „Dźwięk-parku”, przez cały weekend słyszalne będą, przez 32 głośniki, komputerowo generowane głosy chórów. Ten park dźwięków, realizowany przez austriackiego kompozytora Hannesa Raffaseder, jest jednocześnie projektem pilotażowym utworzenia Dźwięk-Drogi, zainstalowanej na stałe i uniwersalnej do grania, na przyszłej osi widowiskowej pomiędzy zamkiem Uhyst i Jeziorem Bärwalder. Ta Dźwięk-Droga powinna być gotowa na transNATURALE 2006 i przez międzynarodowych artystów medialnych doprowadzona do brzmienia w przyszłym sezonie letnim.

Dalsze instalacje drezdeńskich artystów przeżyć można w trakcie weekendu festiwalowego w kościołach w Sprey i Klitten. Przed ołtarzem, szkoły Cranach, kościoła ewangelickiego w Klitten, widzowie mogą prawdziwie przeżyć interaktywną instalację Holgera Gotharta Herrmanna. Zdanie „Iluzja zabijania“, poprzez ruchy widzów zostanie podzielone na słowne fragmenty i generowane w różnych wymiarach dźwiękowych. Mały, drewniany kościół barokowy w Sprey, daje przestrzeń instalacji „Land-Schaf(f)t-Klang“ Rainera Müllera.

Miejscowe zaangażowanie obywatelskie
Niezwykle pozytywnie reagują obywatele Związku Jeziora Bärwalder. I tak Klub Młodzieżowy z Uhyst, pod hasłem „Inicjatywa w regionie musi być przejęta na miejscu!“, w oparciu o konspekt transNATURALE, rozwinęli własny punkt festiwalu. W tym roku, w zamku Uhyst16. i 17. września, pod nazwą ŚWIT(MORGENROT), jako Podźwięk festiwalu transNATURALE, przedstawią się młode grupy muzyczne. Obok grupy folkowo-rockowej ze Zgorzelca oczekiwana będzie też międzynarodowa (AUS/D/I) grupa kobieca. Na transNATURALE 2006 MORGENROT włączony zostanie bezpośrednio do festiwalu. Do tego członkowie Klubu Młodzieżowego z Uhyst i Ochotnicza Straż Pożarna uczestniczą aktywnie w organizacji festiwalu.

Z wielkim zaangażowaniem współpracowników gminnego Związku, zamek Uhyst, park i hala turbin, zostają przygotowywane na otwarcie festiwalu. M.in. tak można było uwolnić salę balową zamku z dobudowanych ścianek i otworzyć historyczne wyjście do parku.

Dalokosiężne cele
Światło-Dźwięk-Festiwal transNATURALE wskazuje drogę do modelowego, ponadregionalnego połączenia pomiędzy kulturalnym, gospodarczym i turystycznym projektowaniem Parku Krajobrazowego wokół Jeziora Bärwalder. Tegoroczny przedtakt z imprezami artystycznymi w zamku i parku Uhyst, hali turbin nieczynnej elektrowni Boxberg, jak i w niedaleko położonych gminach, zwróci uwagę regionalnej i miedzynarodowej publiczności na ten region i na jego kulturalno-krajobrazową i architektoniczną niezwykłość. Jest to też baza dla dalekosiężnej turystycznej strategii zagospodarowania i uatrakcyjnienia, która skusi do odwiedzenia Parku Krajobrazowego nie tylko mieszkańców Euroregionu, czy stolicy Landu Drezna, ale również fanów sztuki z całej Europy. Tegoroczny udział artystów z Euroregionu, jak również z Austrii, Australii, Włoch i USA podkreśla założenie organizatorów, aby największe, sztuczne jezioro Saksonii rozsławić na poziomie narodowym i międzynarodowym. Dzieję się tak dzięki oryginalnemu połączeniu dziedzictwa artystycznego z nowatorskimi medialnymi Performances. Wspólnie z różnymi partnerami i przy współpracy z przedsiębiorstwami takimi jak Vattenfall AG lub LMBV, Światło-Dźwięk-Festiwal może wykreować się, dla wschodnio-europejskich sąsiadów, jako interesujący przykład kulturalno gospodarczego rozwoju regionu. Gminny Związek Jeziora Bärwalder i jego Międzynarodowe Kuratorium, pozyskali w Trans-Media-Akademie Hellerau e.V., jako organizatorze Dresdeńskiego Festiwalu Sztuk Medialnych CYNETart, partnera o międzynarodowej emanacji i stosownym doświadczeniu festiwalowym. Przy wsparciu Urzędu Powiatowego i mieszkańców okolic płynnie posuwające się kształtowanie Pojezierza otrzyma wraz z transNATURALE dodatkowy impuls.

Dr. Klaus Nicolai
Trans-Media-Akademie Hellerau
Konzept i kierownictwo
transNATURALE

 

¬ top

 

<  german

Przedtakt Festiwal-Światło-Dźwięk
od 02.09. – 04.09.2005
w Parku Krajobrazowym Jeziora Bärwalder: Zamek Uhyst, Elektrownia Boxberg, Kościół Ewangelicki Klitten, Kościół Sprey